AYM’nin kararı sonrası Basın İlan Kurumu’ndan açıklama
Basın İlan Kurumu, ilan kesmede ihlal argümanlarına ait açıklama yaptı. Kurumdan yapılan açıklama şöyle:
“Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) 10 Mart 2022 tarihinde oy çokluğu ile aldığı 2016/5903 müracaat numaralı kararı, Resmi Gazete’nin 10 Ağustos 2022 tarih ve 31919 sayılı nüshasında yayımlanmıştır. Kurumumuzca, gerekçesiyle birlikte bugün öğrenilen AYM kararına ait; kamuoyunun bilgilendirilmesi ismine aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek duyulmuştur.
En başta vurgulamak isteriz ki, 02 Ocak 1961 tarih ve 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunun “Müeyyide” başlıklı 49. hususu, bugüne kadar hiç değişmemiştir. Genel Heyetimiz, kelam konusu hususa dayanarak 1961, 1964, 1994 ve 2022 yıllarında Basın Ahlak Asıllarını belirlemiştir.
Bütün bu mevzuat kararları birçok mahkeme kararında tüzel kaynak olarak kabul edilmiştir. Hatta AYM’nin 2016/5653, 2016/73997 ve 2017/30597 müracaat numaralı kararlarında, anılan kanun kararının yasallık ölçütünü karşıladığı açıkça vurgulanmıştır.
Bu tespitin akabinde Anayasa Mahkemesi, basın ahlak temelleri ile ilgili olarak kendisine yapılan müracaatları münferit olarak ele almış ve müeyyide kararının ölçülülük prensibine uygun olup olmadığını asıldan incelemiştir.
Ancak bu son kararıyla AYM, 195 sayılı Kanunun 49. hususunda yapısal bir sorun tespit ederek, evvelki görüşünden ayrılmış ve anılan kanun kararının temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında yasallık ögesini taşımadığı sonucuna varmıştır.
Bugün, AYM’nin görüş değişikliği içeren bu kararı, kanun hususunun iptali kararı değildir. AYM, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) ilgili kanun unsuru kararının; kararda bahsi geçen dengeleme ölçütleri göz önüne alınarak yine düzenlenmesini önermektedir.
Önemle belirtmek isteriz ki, AYM kararında, kişilik haklarına akın mahiyetinde olan ve tenkit sonlarını aşan ve/veya kanunlarında yaptırıma bağlanan cürüm kapsamında yer alan haberlerin, yaptırıma tabi tutulmasının hukuk devletinin bir gereği olduğu söz edilmektedir. Kararda, basının niteliklerini artırma ve basının bilhassa ekonomik özgürlüğünün tesisini sağlama gayesiyle kurulan bir kuruma, müeyyide uygulama yetkisinin verilebileceği karara bağlanmaktadır.
Dolayısıyla AYM, Basın İlan Kurumu’nun müeyyide uygulama yetkisinin bulunduğunu açıkça tabir etmektedir.
Olağanüstü gündemle toplanan ve AYM’nin kararını bu çerçevede pahalandıran İdare Konseyimiz, TBMM tarafından 195 sayılı Kanunun 49. unsurunda değişiklik yapılana kadar Basın Ahlak Asılları kapsamında yapılan müracaatları toplantı gündemine almamaya karar vermiştir.”
